Binnen een lichting bestaan verschillende niveau’s. De niveau’s kunnen worden in 5 clusters van teams worden verdeeld:

1. Elite (Eredivisie Hoog)
2. Toptalenten (Eredivisie Laag en 1e divisie)
3. Talenten (2e divisie t/m Hoofdklasse)
4. Recreanten Hoog (1e klasse t/m 3e klasse)
5. Recreanten Laag (4e klasse en lager)

Het niveau wordt overwegend bepaald door de speelsterkte. Het aantal teams met een hoog niveau is lager dan op een lager niveau. Vaak wordt ook gesproken over een lichtingspiramide. Hoewel er aan de bovenkant een piek kan ontstaan is de vorm verder afhankelijk van het aantal teams per niveau. De praktijk geeft aan dat het aantal teams per niveau niet standaard toeneemt op een lager niveau. Sterker nog, op het laagste niveau zijn vaak weinig teams die te weinig passende tegenstanders hebben.

1. Elite

Deze teams spelen op het hoogste niveau binnen de leeftijdscategorieën (red. Eredivisie). In dit seizoen blijkt dat de Elite cluster van een lichting vaak bestaat uit teams van Ajax, PSV, AZ en Feyenoord aangevuld met enkele betere teams van andere BVO’s (vb. NEC O19, NEC O17, Vitesse O16, FC Volendam O15, Sparta O14, Utrecht O13 en Spartaan’20 JO13-1).

Vanuit West1 leveren Ajax en AZ de Elite teams.

2. Toptalenten (Eredivisie Laag en 1e divisie)

Toptalenten bestaan overwegend uit BVO en Top-Amateur teams die spelen op het niveau Eredivisie Laag of 1e divisie.

Voor West 1 onderkennen we de volgende toptalenten teams:

• 1999/2000 | JO19: FC Volendam, Almere City en AFC
• 2001 | JO17: FC Utrecht, FC Volendam, AFC, Almere City en Hollandia
• 2002 | JO16: FC Utrecht en FC Volendam
• 2003 | JO15: FC Utrecht, Almere City, DWS, AFC, Hollandia, Zeeburgia en Buitenveldert
• 2004 | JO14: FC Utrecht en FC Volendam
• 2005 | JO13: AFC, Almere City, Zeeburgia en FC Volendam
• 2006 | JO12: FC Volendam en FC Utrecht

De JO2, JO14 en JO16 zijn besloten BVO competities waar amateurverenigingen niet aan kunnen deelnemen. Verder heeft Almere City alleen een JO11, JO13, JO15, JO17 en JO19 jeugdteam. Opvallend is dat West1 en West1 2 de voornaamste districten zijn met amateur teams op dit niveau. Een nuancering is wel dat de huidige reglementen deze verenigingen de mogelijkheid bieden om op dit niveau te blijven spelen, zodat dit impliciet een aantrekkingskracht biedt aan talentvolle spelers uit West1. Zij moeten alleen niet degraderen uit de 1e divisie.

De werkgroep heeft geen adviserende rol bij de indelingen als gevolg van de A-categorie reglementen. De werkgroep heeft wel een advies ten aanzien van het principe “Meenemen van het speelniveau”. Amateur toptalententeams in de JO13 en JO15 zijn goed genoeg om deel te nemen aan de besloten BVO competities JO14 en JO16.

3. Talenten (2e divisie t/m Hoofdklasse)

De talentencompetities zijn verdeeld over 2e divisie t/m hoofdklasse. Door de A-categorie behandeling van de bovenbouw competities kan de werkgroep geen advies geven op de indelingen.

Wel geeft de werkgroep advies op de Hoofdklasse indelingen van de onderbouw (JO08 t/m JO12). Om voor deze categorieën toch nog niveau verschillen te onderkennen zijn de niveau’s weergegeven in de poule codering. Zo is Hoofdklasse Poule 1.1 is poule 1 op niveau 1 en Hoofdklasse poule 4.3 poule 3 op niveau 4. Niveau 1 is grofweg te vergelijken met 1e divisie, niveau 2 met 2e divisie en zo verder. Door de structuur van niveau’s kunnen teams op niveau worden ingedeeld. Daarnaast kan dit niveau worden meegenomen naar de opvolgende fase of opvolgend seizoen.

De werkgroep besteed veel tijd aan het analyseren van de indelingen per lichting om te komen tot een advies aan de KNVB Competitieleiders. Dit is de reden waarom de werkgroep zich beperkt tot de talentencompetities.

4. Recreanten Hoog (1e klasse t/m 3e klasse)

Hoewel de werkgroep zich richt op de talentcompetities, is het principe om in te delen op niveau en het toepassen van het principe “Meenemen van niveau” wel aangedragen aan de competitieleiders. Als voorbeeld: een JO10-4 groep dat in de middenmoot van de 3e klasse is geëindigd zou dit klasse niveau moeten kunnen meenemen naar de JO11 competitie. Op deze wijze kunnen teams snel op een passend niveau worden ingedeeld.

De werkgroep heeft wel gemerkt dat het niveauverschil tussen recreanten teams en talententeams erg groot is. De talententeams sluiten hierbij sterker aan op het niveau van Top talententeams.

5. Recreanten Laag (4e klasse en lager)

Binnen een lichting kan het gebeuren dat een team bestaat uit spelers die niet goed aansluiten bij het niveau van een gemiddelde recreanten team. Dit kan volgen uit:

• verenigingen niet groot genoeg zijn om een team samen te stellen uit spelers uit een zelfde lichting.
• het team bestaat uit spelers die later zijn begonnen met voetballen
• het team bestaat uit spelers die wat minder goed kunnen voetballen, maar ook niet geïnteresseerd zijn om te trainen en te ontwikkelen.

Voor deze teams is het moeilijk om passende tegenstanders te vinden binnen een lichting, laat staan in de regio. De werkgroep heeft het advies om voor deze teams een oplossing te zoeken om op een passend niveau te spelen. Een mogelijke oplossing is om deze teams op een recreanten niveau in een lagere leeftijdscategorie te laten spelen. De resultaten van het team tijdens een seizoen (red. onderaan op het laagste niveau binnen een leeftijdscategorie) zou hiervoor voldoende argumentatie moeten zijn.